Witajcie 🙂
Dzisiejszy wpis będzie na temat bilansu oraz jego jednej strony- aktywa.
Bilans to uporządkowany wykaz aktywów i pasywów jednostki. Co oznaczają te pojęcia?
W ustawie o rachunkowości w art. 3 ust. 1 pkt 12 znajduje się definicja aktywów:
rozumie się przez to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych
Rozłóżmy tą definicję na poszczególne elementy:
- kontrolowane przez jednostkę- oznacza to posiadanie jakiegoś tytułu prawnego do tego elementu, głównie chodzi tutaj o własność, współwłasność, ale nie tylko. Kontrolowanie składnika majątku to nic innego jak kontrolowanie korzyści z niego uzyskiwanych;
- zasoby majątkowe- jest to najważniejsza rzecz w tej definicji. Mówi ona o tym, że aktywa to majątek jednostki;
- o wiarygodnie określonej wartości- wartość tego zasobu majątkowego musi być wiarygodna, odpowiednia. Chodzi tutaj o to, żeby znacząco nie odbiegała od ceny rynkowej, np. cena rynkowa laptopa wynosi 2 000 zł, a my wprowadzamy ten sam laptop (lub podobny) o wartości 4 000 zł. Jest to niewiarygodnie określona wartość;
- powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych- majątek gromadzimy w jakiś konkretny sposób, np. kupujemy, otrzymujemy -> są to zdarzenia przeszłe, a gromadzimy go w celu uzyskania przychodów.
Aktywa dzielimy na dwa rodzaje:
- aktywa trwałe– w ustawie zdefiniowane jako te, które nie należą do aktywów obrotowych (art. 3 ust. 1 pkt 13). Główną ich cechą jest to, że są wykorzystywane przez dłużej niż 12 miesięcy;
- aktywa obrotowe– uregulowane w art. 3 ust. 1 pkt 18. Są one wykorzystywane lub wymagalne (w przypadku należności) przez okres krótszy niż 12 miesięcy. Są to:
- aktywa rzeczowe- art. 3 ust. 1 pkt. 19: materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Do kategorii aktywów rzeczowych zaliczamy więc: materiały, produkty gotowe, półprodukty oraz towary;
- aktywa finansowe- art. 3 ust. 1 pkt 24: aktywa pieniężne, instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki, a także wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych lub prawo do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na korzystnych warunkach;
- należności krótkoterminowe- są to należności od kontrahentów z tytułu dostaw i usług oraz inne należności poniżej 12 miesięcy. Krótko mówiąc, należności to sytuacja, kiedy ktoś jest nam winny pieniądze;
- rozliczenia międzyokresowe- niektóre operacje nie da się rozliczyć w danym okresie (np. miesiącu). Takie operacje zaliczamy do rozliczeń międzyokresowych. Również są one poniżej 12 miesięcy.
Z bilansu wynika szczegółowy podział aktywów:
A Aktywa trwałe
I Wartości niematerialne i prawne
II Rzeczowe aktywa trwałe
III Należności długoterminowe
IV Inwestycje długoterminowe
V Długoterminowe rozliczenia
B Aktywa obrotowe
I Zapasy
II Należności krótkoterminowe
III Inwestycje krótkoterminowe
IV Krótkoterminowe rozliczenia
Każda z tych pozycji wymaga szczegółowej analizy. Dzisiaj przedstawię ogólnie definicje tych pojęć.
Wartości niematerialne i prawne (WNP)- są to wszelkie rodzaju prawa majątkowe o okresie użyteczności powyżej roku, a w szczególności zaliczamy tutaj: licencje, koncesje, prawo do wynalazków, oprogramowanie itd. Przykładem z życia jest np. koncesja na sprzedaż wyrobów alkoholowych.
Rzeczowe aktywa trwałe dzielą się na:
- środki trwałe- są to składniki, które muszą spełniać 3 istotne cechy: ich okres ekonomicznej użyteczności jest powyżej roku, muszą być zdatne, kompletne do użytku oraz przeznaczone na potrzeby jednostki. Środki trwałe są niezbędne do funkcjonowania przedsiębiorstwa. Przykład: komputer, lokal, grunt, a nawet krzesło.
- środki trwałe w budowie- środki trwałe możemy sami wyprodukować. W okresie ich produkcji zaliczamy je do tej kategorii. Zaliczamy tutaj także naprawę, montaż czy ulepszenie już wcześniej wpisanych środków trwałych. Np. lokal potrzebuje remontu (malowanie ścian). Przedtem był zaksięgowany w środkach trwałych. Podczas remontu nie można tam wykonywać działalności, więc musimy go ująć jako środek trwały w budowie;
- zaliczki na środki trwałe budowie- zaliczki już zapłacone na poczet budowanych w przyszłości środków trwałych lub ich modernizacji.
Należności długoterminowe- należności powyżej 12 miesięcy.
Inwestycje długoterminowe- są to inwestycje powyżej 12 miesięcy. Ważne jest, że zaliczamy tutaj także nieruchomości, które są inwestycją, tzn. w przyszłości spowodują korzyści ekonomiczne.
Zapasy dzielą się na 4 grupy:
- materiały- składnik przeznaczony do przerobu,
- towary- przeznaczone bezpośrednio do sprzedaży,
- wyrób gotowy- wytwarzany we własnym zakresie, efekt produkcji,
- półprodukty i produkty w toku- mamy zamknięty pewien etap produkcji.
Należności krótkoterminowe- należności poniżej 12 miesięcy. Do należności krótkoterminowych należą ZAWSZE należności z tytułu dostaw i usług bez względu na ich termin wymagalności (czyli termin zapłaty).
Inwestycje krótkoterminowe obejmują czeki, weksle, papiery wartościowe krótkoterminowe oraz środki pieniężne (w kasie, na rachunkach bankowych oraz w drodze).
Aktywa są uporządkowane pod względem płynności. Płynność oznacza zdolność do bieżącej regulacji zobowiązań. Chodzi o to że jeżeli jednostka ma zapłacić rachunek np. za prąd to jest ona w stanie tego dokonać, ponieważ posiada środki. Aktywa trwałe są najmniej płynne, ponieważ trudno je zbyć.
Aktywa jednostki, czyli jej majątek to bardzo obszerny temat. W następnym artykule poruszę kwestię pasywów, czyli drugiej strony bilansu. Do usłyszenia 🙂
|
Sprawdź swoją wiedzę z tematu… Aktywa, czyli majątek |
